تور مسافرتی: دندان تازه کشف شده کرمانشاه که متعلق به یک کودک نئاندرتال بوده در موزه ملی ایران به نمایش درمی آید. مطالعات روی مینای دندان نشان داده است این کودک زندگی سختی را گذرانده است.
به گزارش تور مسافرتی به نقل از مهر، پیرو خبر کشف دندان انسان نئاندرتال در محوطه باستانی پناهگاه صخره ای باوه یوان در کرمانشاه، نشست خبری با حضور دیرینه شناس این محوطه باستانی برگزار گردید.
در این نشست خبری که قبل از ظهر روز یکشنبه (۶ آبان ماه) در سالن اجتماعات پژوهشگاه میراث فرهنگی برگزار شد، سامان حیدری گوران کاوشگر و دیرینه شناس در این باره به بیان جزئیات بیشتری از این کشف پرداخت و اظهار داشت: پیشینه مطالعات پارینه سنگی به زمان های قدیم برمی گردد که به صورت سیستماتیک، مرحوم آذرنوش این کار را انجام می داد. ما از سال ۸۹ و ۹۰ در این استان به کاوش پرداختیم و توانستیم در دو سال متوالی ۲۶۰ غار و پناهگاه صخره ای تازه در مساحت ۱۰۰ در ۱۵۰ کیلومتری کشف نماییم. این مطالعات همچنان ادامه داشت و تحلیل ها انجام می گرفت و توانستیم با تجزیه و تحلیل های آماری به موضوعات مهمتری دست پیدا نماییم.
وی اظهار داشت: این روزها بحث انسان های نئاندرتال مبحث داغی در دنیا است و همیشه این سؤال مطرح می گردد که چرا این گروه از انسان ها منقرض شده اند ؟ برای آنکه به سؤالاتمان جواب بدهیم، به مطالعات زیست محیطی پرداختیم بویژه مطالعات GIS نشان می داد که می توان در منطقه کرمانشاه بررسی های بیشتری انجام داد.
وی افزود: انسان های نئاندرتال از حدود ۴۳۰ هزار سال پیش به وجود آمده اند و به سمت شرق می رفتند. در این راستا می توان در ایران شواهدی به دست آورد. نقشه هایی وجود دارد که نشان داده است در سال ۱۸۵۶ میلادی یعنی بیشتر از ۱۳۰ سال پیش در دره ای نزدیک به دوسلدورف، جمجمه ای پیدا شد که باستان شناسان می گفتند امکان دارد متعلق به انسان بیماری بوده باشد اما زمانی که نشانه هایی از انسان های نئاندرتال دیگر در مناطق دیگری پیدا شد، نام آنرا انسان نئاندرتال گذاشتند. مردان نئاندرتال معمولاً دارای ۱۶۵ سانتیمتر و زنان ۱۵۵ سانتیمتر قد بوده اند اما از لحاظ عضلانی، بسیار محکم بودند چون به مناطق و هوای سخت عادت داشتند و این مناطق کوهستانی سبب شده بود که عضلات آنها بسیار محکم شود.
حیدری گوران اضافه کرد: در سال ۲۰۱۰ بر مبنای مطالعات DNA، ثابت شد که انسان های امروزی غیر از آفریقا، بین دو تا چهار درصد ژن انسان نئاندرتال را دارند. این مطالعه بسیار مهم بود چون تا پیش از آن، همه فکر می کردند که انسان امروزی با انسان نئاندرتال هیچ اشتراکی با هم ندارند.
این دیرینه شناس اظهار داشت: پناهگاه باوه یوان در معرض خطر قرار دارد. در سال ۸۹ کانال فیبر نوری از وسط آن گذشته است. اتوبان تهران ـ کرمانشاه هم به این بخش ضربه زده است. ما توانسته ایم با کمک پژوهشگاه باستان شناسی، بخشی از آنرا از محوطه دور نماییم ولی کافی نیست. یکی از دانشجویان هنگام کاوش در این محوطه، به صورت اتفاقی اعلام نمود که دندان متفاوتی را در عمق سه متر و ۷۰ سانتیمتری زمین پیدا کرده است. این دندان ۶ میلیمتر عرض و ۸ میلیمتر طول داشته و متعلق به دندان نیش فک پایین یک کودک بوده است. ما در طول یک سال مطالعات زیادی همچون سی تی اسکن انجام دادیم تا بالاخره ثابت شد که این دندان متعلق به انسان نئاندرتال است اما جنسیت کودک هنوز مشخص نمی باشد. با این وجود می توان اظهار داشت که سائیدگی مینای دندان نشان داده است که او زندگی سختی گذرانده و بیشتر از استخوان و گوشت استفاده می کرده است.
مطالعه روی آخرین غذایی که کودک نئاندرتال خورده
وی افزود: ما میزان کمی از جرم روی دندان را هم مطالعه می نماییم تا ببینیم آخرین غذایی که خورده چه بوده است و اینکه مادرش در ۶ ماه اخیر از چه غذاهایی استفاده می کرده است. ما توانسته ایم به این مورد دست پیدا نماییم که انسان نئاندرتال با انسان هوشمند در یک محیط مشترکی زندگی می کردند ولی امکان دارد هیچ وقت همدیگر را هم ندیده باشند.
حیدری گوران درباره اینکه آیا از قبل مطالعاتی درباره شواهد مربوط به انسان نئاندرتال در این محوطه باستانی وجود داشته یا خیر هم اظهار داشت: قریب به یقین بود که این انسان در ایران هم زندگی می کرده است. در ۵۰ کیلومتری مرز ایران و عراق در غار شنیدار، نمونه هایی از این انسان پیدا شده بود. شواهد زیست محیطی و داده های باستانی مانند ابزار سنگی، ما را به این سمت سوق داد که امکان دارد در این بخش از کرمانشاه هم چنین یافته هایی پیدا شود.
این دیرینه شناس خاطرنشان کرد: ما در این محوطه کاوش تخصصی در چارچوب پژوهش های باستانی را داشتیم و پروژه مربوط به انتقال از دوره پارینه سنگی میانی به دوره نوین بود که به صورت اتفاقی به این دندان هم برخورد کردیم.
ششمین دندان کشف شده در جهان
وی اظهار داشت: از نظر باستان شناسی، مطالعات سی تی اسکن که روی این دندان انجام شده، نشان داده است که به صورت قطع به یقین این انسان نئاندرتال است؛ البته مطالعه DNA بهترین مطالعه دنیاست اما هم اکنون هیچ تکنولوژی ای موفق نشده که DNA را از استخوان جذب نماید. ما می دانیم که نئاندرتال ها هیچگاه در آفریقا زندگی نمی کرده اند. آزمایش های مربوط به این دندان در آزمایشگاه های دانشگاه های کمبریج، آکسفورد، بردو، بولونیای ایتالیا و مؤسسه ماکس بلانک انجام شده است. این ششمین دندان شیری است که از انسان نئاندرتال در دنیا کشف شده است. قبل از این پنج دندان دیگر در کشورهای اسپانیا، فرانسه، ایتالیا، آلمان و بلژیک پیدا شده بودند.
در این برنامه شیرازی رئیس پژوهشکده دیرینه شناسی هم اظهار داشت: در ایران کسی تابحال موفق به پیدا کردن شواهدی از انسان نئاندرتال نشده بود. مقرر است این دندان به اداره کل موزه های کشور تحویل داده شود تا به نمایش بگذارند. فکر می نماییم بهترین جا برای نمایش این دندان، موزه ملی ایران باشد آن هم به علت تعداد بازدیدکنندگان و فضایی که در اختیار دارند.