سایتی برای معرفی تورهای مسافرتی و گردشگری
جشن تیرگان یزد آیینی آمیخته با خشکسالی و آرش کمانگیر

جشن تیرگان یزد آیینی آمیخته با خشکسالی و آرش کمانگیر

به گزارش تور مسافرتی یزد مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یزد در مورد جشن تیرگان اظهار داشت: جشن تیرگان یزد که همراه با آیین خاصی گرامی داشته می شود، افسانه هایی در ارتباط با آرش کمانگیر و خشکسالی دارد.
«سیدمطصطفی فاطمی» در نشست آنلاین با یونسکو که در مورد جشن تیرگان برگزار شد، با بیان اینکه یزد شرایط متفاوتی به دلیل همزیستی مسلمانان، زرتشتیان و یهودیان دارد، اظهار نمود: به همین دلیل، مراسم ها و آیین ها در یزد با شکوه خاصی برگزار می گردد و زندگی در تاریخ و روایت و افسانه، جذابیت و همگرایی خوبی در میان اقوام مختلف این شهر دارد.
وی ضمن اشاره به برگزاری مراسم های عزاداری تاسوعا و عاشورا با حضور زرتشتیان، افزود: همینطور آیین ها و جشن های ایرانی همچون جشن های شکرگزاری برداشت محصول در ارتباط با مهر و مرتبط به جشن مهرگان، جشن نوروز، مراسمهای شب یلدا و همینطور آیین هایی مانند جشن تیرگان در جای جای استان همچون مراسم های عزاداری محرم با حضور اقوام مختلف برگزار می گردد.
وی ادامه داد: در جشن تیرگان یزد، آیین خاصی وجود دارد و افسانه های این جشن، یکی در ارتباط با آرش کمانگیر و دیگری در ارتباط با خشکسالی است.
فاطمی در مورد این آیین و افسانه های در ارتباط با آن خاطرنشان کرد: روایتی که در یزد مشهود است، در ارتباط با جشن و شکرگزاری بارش باران در دهم تیرماه بعد از هفت سال خشکسالی در زمان پادشاهی فیروز است که مردم یزد به مناسبت این باران، جشن و شادی کردند و در شادی باران به هم آب می پاشیدند.
وی افزود: یک روز پیش از جشن تیرگان، در روز نهم تیرماه آیین بافت دستبند تیرگان متشکل از هفت رنگ رنگین کمان و هفت نخ برگزار می‎شود که نشانه رنگین کمان و از سویی نشانه تیر آرش کمانگیر است که در روز ایزدباران به دست خانواده بسته می شود و مراسم هایی جَشَن‎خوانی (نیایش همگانی) و در کنار آن مراسم چک و دوله که همان جشن کوزه است، برگزار می گردد.
وی در مورد مراسم جشن کوزه هم اظهار داشت: همه افراد، اسامی خویش را درون کوزه یا دولچه می اندازند و بزرگان خانواده شعرهایی را خوانده و اسم هر فرد که از کوزه بیرون بیاید، شعر برای وی به حساب می آید، البته این آیین تغییر کرده و به جای اسامی، اشعار را درون کوزه گذاشته و هر فرد شعر خویش را بیرون می آورد.
فاطمی در مورد مراسم دوم ایین تیرگان خاطرنشان کرد: مراسم دوم که در ارتباط با ۱۹ تیرماه است، مراسمی است که دستبند باز شده و به باد سپرده می شود که عمدتا این اقدام را در کنار بادگیرها، پشت بام ها و سایر موارد رها می کنند و به باد می سپارند که این ۹ روز به میزان روزشماری است که تیر آرش کمانگیر حرکت کرده و به کمک باد، مرز ایران و توران را مشخص می کند.
وی با بیان اینکه جشن های گوناگونی در یزد برگزار می شود، خاطرنشان کرد: این ایین در ارتباط با ادیان و افراد مختلف است و این تنوع جذابیت های خاص خویش را دارد و ایین های متفاوتی را در طول تاریخ شکل گرفته و نمود پیدا کرده است.
این مسئول اضافه کرد: بیشتر این محل، محل هایی که جوی آب دارد، کنار آنها این مراسم برگزار می‎شود به صورت مثال در کنار محله قاسم آباد جوی آبی بود که این مراسم در آنجا هم برگزار میشد.
وی ضمن اشاره به اینکه روستاهای سراسر یزد و تمام محلات مانند قاسم آباد، رحمت آباد، کوچه بیوک، نرسی آباد، اهرستان، اله آباد زارچ و دیگر استان ها پاس داشته می شود.
فاطمی ضمن اشاره به اینکه کرونا منجر به محدودیت در برگزاری این آیین شده است، اظهار داشت: به دلیل کرونا این مراسم با محدودیت برگزار شده است.
مدیر کل میراث فرهنگی استان در انتها تصریح کرد: مراسم روز باد، امروز هم برگزار می گردد اما برخی آنرا به آب می سپارند.

منبع: